Γιατί η Υπερκατανάλωση είναι πιο σοβαρή;

Η κλιματική αλλαγή υφίσταται ως γεγονός το ίδιο και ο υπερπληθυσμός, όμως είναι στο χέρι μας να αποβάλουμε ένα μεγάλο εμπόδιο προς την πρόοδο, ένα αρνητικό κομμάτι  της ανθρώπινης κουλτούρας.

Εικόνα 1.

  Η κλιματική αλλαγή δεν είναι αποκλειστικά προϊόν του ανθρώπου αλλά ένα επακόλουθο αποτέλεσμα της πλανητικής εξέλιξης. Σύμφωνα με τον αστροφυσικό Khabibullo Abdussamatov, οι ίδιες κλιματικές αλλαγές που συμβαίνουν στη Γη, ταυτίζονται χρονικά με την κλιματική αλλαγή στον πλανήτη Άρη. Αυτή η υπόθεση (δεν είναι πλήρως αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα) βασίζεται στις μεταβολές της ηλιακής ακτινοβολίας.

  Αδιαμφισβήτητα το πέρας του χρόνου συναντάει καινούργια σενάρια πάνω στην κατοικήσιμη βιόσφαιρα από το ανθρώπινο είδος . Αποτελεί γεγονός ,με αρκετά ξεκάθαρα αποτελέσματα και επιπτώσεις η συνεχή κάλυψη των αναγκών του ανθρώπου μέσω της κατανάλωσης των πεπερασμένης ποσότητας φυσικών πόρων .

  Εφόσον ο άνθρωπος ζει και αναπτύσσεται στα πλαίσια ενός δυναμικού συστήματος δε δημιουργεί κατάλληλη μορφή παιδείας με σκοπό τη διατήρηση του πλανήτη αλλά και τη διατήρηση της δικής του ισσοροπίας . Το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πρόβλημα  το οποίο δημιουργεί παρακλάδια προβλημάτων κατά το σήμερα είναι  η Υπερκατανάλωση . 

  Ακόμα και αν ο ανθρώπινος πληθυσμός έφτανε σε σημείο να ξεπερνάει τα ανεκτά όρια , με τους κατάλληλους φραγμούς τους οποίους θα τους θεμελιώναμε ως ηθικούς τα αποτελέσματα του παραπάνω προβλήματος δε θα είχαν δημιουργήσει τέτοια έκταση .

Είναι αλήθεια πως ο σημερινός τρόπος ζωής μέσω του κέρδους και του marketing το οποίο και μάλιστα επιβάλει αυτούς τους ρυθμούς, δημιουργεί συνεχώς καινούργιες ανάγκες δίχως να προϋπάρχει το θεμελιώδες πρόβλημά του ( θεωρώντας ένα σύστημα πρόβλημαàανάγκηàλύση). Οι παράγοντες φυσικά πέρα  από πολιτικοί και οικονομικοί  σμηλέυουν μία καινούργια καταναλωτική κοινωνία . Σαφώς και κανένας δεν έγινε ποτέ εχθρός της ευμάρειας και της άνεσης πόσο μάλλον του πλούτου.  Αξίζει να ορίσουμε μερικές ειδικές αρχές για να μπορέσουμε να αντιληφθούμε το πρόβλημα παρά να το ερμηνέυουμε επιφανειακά .

  ΑΡΧΗ  ΠΡΩΤΗ , Το άτομο :

Ίσως και η βάση της υπερκατανάλωσης καθώς το άτομο δίχως την κατάλληλη παιδεία που του πρέπει ωθεί το φαινόμενο στην  εκθετική μορφή και διάστασή του . Ήδη η κατανάλωση ανά άτομο έχει αυξηθεί τα τελυταία 100 χρόνια από τα 11kg/d στα 44kg/d . Λαμβάνωντας υπόψην την αύξηση βιοτικού επιπέδου αυτό δικαιολογείται , όμως η ανάγκη για επιπλέον κατανάλωση προϊόντος με πεπερασμένο χρόνο ζωής δίχως να έχει λήξει η ζωή του πρώτου δεν υπήρχε σαν τάση πριν  150 χρόνια. Αυτό μπορεί να είναι και σχετικό ,  όμως είναι αδιαμφισβήτητη η χειραγώγηση των ατόμων η οποία ακολουθείται από έλλειψη κριτικής και ορθολογικής σκέψης. Το άτομο συνδέεται άμεσα με την παιδεία του «I used 700 words just in order to clean my throat» Fred Gale .

ΑΡΧΗ ΔΕΥΤΕΡΗ , Η οικονομία :

Το οικονομικό σύστημα είναι δομημένο εκτός των υπηρεσιών και των προϊόντων που προσφέρει να ανταμοίβει τον ασκούμενο για την ενέργεια που δαπάνησε με κάποιο κέρδος . Το κέρδος είναι ο παρακινητικός παράγοντας για τη σταθερή και συνεχή αύξηση της δράσης με σκοπό περισσότερο κέρδος . Εφόσον μόλις το 1 %  του συστήματος σπαταλάει ενέργεια για προσωπική του ανάπτυξη και ευχαρίστηση , η  οικονομία δε στηρίζει μοναδιαία αειφορικά συστήματα τα οποία δεν αποσκοπούν στο κέρδος . Το σύστημα του καπιταλισμού σαφώς και δεν αποτελεί το πρόβλημα , όμως η διαφορά των βιοτικών επιπέδων ανά τον κόσμο θέτει τον λάθος τρόπο ανάπτυξης της  παγκοσμιοποίησης ως το μεγάλο πρόβλημα .

ΑΡΧΗ ΤΡΙΤΗ ,  Η τεχνολογία :

Η  τεχνολογία συνδέεται άμεσα με την οικονομία . Οι επενδύσεις σε τεχνολογίες φιλικότερες  προς το περιβάλλον είναι το τρέχον θέμα της τριακονταετίας . Από την άλλη μεριά το πρόβλημα είναι να επενδύσουμε σε τεχνολογικά συστήματα με όσο το δυνατόν μικρότερες ανάγκες ενέργειας ή πόρων (input) παράγοντας τα μεγαλύτερα δυνατά ποσά «προϊόντων» (output) . Υπόθεση:  Έτσι με μόλις ένα γαλόνι  κάποιας μορφής ορυκτού καυσίμου θα καλύπταμε τις μεταφορικές ανάγκες μας για τις ίδιες αποστάσεις όπου ένα σημερινό καύσιμο απαιτεί  δέκα γαλόνια του ίδιου ορυκτού. Έτσι ελαχιστοποιούμε τις απειλές ως προς το περιβάλλον και σαν αποτέλεσμα την ανταγωνιστική εκτόπιση των ειδών βιοποικιλότητας  κατά την πιθανή εξόρυξη του σε σημαντικά ενδιαιτήματα  .

  Τεράστιες εκτάσεις στον πλανήτη έχουν αλλάξει ως προς την μορφή των οικοσυστημάτων τους π.χ. Από δασικές εκτάσεις που έχουν υποστεί αποψύλωση να καταλήγουν ως εκτάσεις καλλιεργειών. Τα οικοσυστήματα ήδη πιέζονται σε ποσοστό 30% παραπάνω από ότι είναι ικανά να προσφέρουν . Αυτή η ικανότητα ονομάζεται «βιολογική ικανότητα» και δε λαμβάνεται σοβαρώς υπόψην καθώς τα κέρδη θα μειωθούν.

                                                                        ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ  

  Βιώσιμη ανάπτυξη σημαίνει  υψηλή ποιότητα ζωής για όλους τους ανθρώπους στον πλανήτη . Οι χώρες του Νότου μαστίζουν να ξεπεράσουν τη φτώχεια και να αυξήσουν  την υλική ευημερία των κατοίκων τους στο μέλλον. Αυτό   απαιτεί από τις χώρες με υψηλά επίπεδα κατανάλωσης πόρων ανά κάτοικο, όπως η Ευρώπη,  να μειώσει σημαντικά τη  χρήση των πόρων της .

  Πολλές δράσεις μπορούν και πρέπει να ληφθούν βραχυπρόθεσμα . Αρχικά η δημιουργία  εκτελεστικών  μέτρων  πολιτικής που ανταμοίβουν την  αποδοτική χρήση των πόρων της και της σωστής οικολογικής  συμπεριφοράς ,ενώ πρέπει να στοχεύσουμε  στην αύξηση της ανακύκλωσης και στην ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις επιλογές τους για τη μείωση της χρήσης των φυσικών πόρων .

  Μεσοπρόθεσμα όμως, πρέπει να αντιμετωπίσουμε πιο θεμελιώδη ζητήματα .

•    Πώς μπορούν  τα νέα μοντέλα ανάπτυξης στις βιομηχανικές αναπτυσσόμενες  χώρες να δημιουργηθούν  και να επικεντρώνονται στην ευημερία αντί στην αύξηση της παραγωγής και της κατανάλωσης ;
•     Πώς μπορούν οι αναπτυσσόμενες χώρες να αυξήσουν την ποιότητα ζωής τους, χωρίς να κάνουν κατάχρηση των δυνατοτήτων των πόρων του πλανήτη μας;

                                                       ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Με αναφορά σε: It's not overpopulation that causes climate change, it's overconsumption - Fred Pearce  

(Tελευταία είσοδος 22 Μάρτιος 2018) https://www.theguardian.com/ commentisfree/2014/sep/19/not-overpopulation-that-causes-climate-change-but-overconsumption 
 

 Overconsumption? Our use of the world's natural resources :   Sustainable Europe Research Institute (SERI), Austria and GLOBAL 2000 (Friends of the Earth Austria) – IN COOPERATION WITH: Institute for  Economic Structures Research (GWS), Germany. 

         (22 Μαρτίου 2018) https://en.wikipedia.org/wiki/Khabibullo_Abdussamatov 
   (22 Μαρτίου 2018) https://en.wikipedia.org/wiki/Climate_of_Mars

εικόνα 1. Πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=X4G3mCYmAaI