Natural Disasters, Forest Fires

Was it an arson? Was it an unfortunate incident? We do not know yet, the only sure thing is that human lives, living organisms have been lost and there has been immeasurable natural disaster. Weather conditions were extreme, at the time the fire broke out, winds were blowing 7 – 11 Beaufort, and in combination with the dense and gross forest, the treatment was extremely difficult. 

In Mati Attica, dozens of people seeing the flames approaching threateningly, trapped on the beaches with result some of them seeking refuge in the sea using small boats and others diving in the water (pontosnews, 2018).

Picture 1: Fire point in Kineta, satellite image (Copernicus EU, 2018)

Picture 2: The fire in Mati, Attica (news 24/7, 2018)

It is a mega – fire created by a combination of factors such as rich vegetation with pine trees and very strong winds. 

Natural disasters are the result of occurrence of natural phenomena capable of causing them. The result, i.e. the risk, and therefore the magnitude of the disaster, depends on the magnitude and intensity of the natural phenomenon, on the vulnerability of the system to be exposed to the phenomenon and on the value of the element exposed to risk (Μακρόπουλος, 2006).

Such naturally potentially Dangerous Phenomena at the level of both Greek and European interest are:

1. Flooding
2. Fires
3. Slope
4. Volcanoes
5. Climate Change
6. Extreme Weather Phenomena and finally
7. Earthquakes 

Picture 2: Kineta, the fire burning the residential areas and the extinguishing effort of the fire brigade

Specifically, the causes of forest fires in Greece are:

1. Throwing cigarettes
2. Various agricultural activities, such as field cleaning and pasture burning
3. Burning garbage
4. Ignoring fire and abandoning it in or near forests
5. Hunting
6. Malicious arson to change the use of burned forests and land consolidation or for other reasons
7. Thunderbolts (Χαλιάσος, 2008)

The intentional arson is the most destructive cause and causes about 30% of forest fires. Intentional arson in many ways is done for pasture landscaping, landscaping, retaliation, damage to tourism or country security, etc. The overwhelming proportion of forest fires comes from the human factor. Human will, or human indifference is the main cause of forest fires (ΚΥΝΗΓΕΣΙΑ ΚΑΙ ΚΥΝΟΦΙΛΙΑ, 2018).

Precautionary measures

Preventive measures include the steps to prevent fires, but also those that try to reduce the magnitude of the disaster.

Informing citizens. Since most of the fires are caused by humans, the first step in their prevention should be to inform, educate and mobilize citizens about the risk of fire from negligence. 

Risk identification systems. Preventive measures include systems that determine temporally and locally the possibility of a fire for immediate intervention. 

Observatories. Installation of observatories at high strategic points in the forest for the immediate announcement of the fire. Patrols. Direct detection of any fires with regular patrols in hazardous periods. 

Firefighting zones/ forest roads. They are meant to stop the fire and can be used to pass firefighting vehicles. 

Installation of water tanks. They are used to quickly secure water from firefighting vehicles. 

Clearance. Works involving the cleaning of branches, vegetation, flammable materials along the road network. 

Forest Telecommunications. For fast wireless or wired communication between forestry workers, helping to prevent and extinguish fires (Χαλιάσος , 2008).

The information provided by global databases gives a clear and revealing picture of the timeless and spatial development (in terms of intensity, size, and impact) of disasters (Picture 3)

Picture 3: Reports of natural disasters 1900 – 2008 (EM-DAT)

Natural disasters occur continuously, and it needs prevention, action plan and proper operation of state mechanisms

 

Bibliography

 

Copernicus EU. (2018). A very intense fire is raging in the vicinity of Kineta. Retrieval 7 24, 2018, από https://twitter.com/CopernicusEU?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1021460523848781824&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.lifo.gr%2Fnow%2Fgreece%2F201609%2Fi-fotia-stin-kineta-apo-doryforo-fotografies

pontosnews. (2018, 7 24). Έπεφταν στη θάλασσα για να σωθούν από τη φωτιά στην Αττική. Retrieval 7 24, 2018, από http://www.pontos-news.gr/article/182027/epeftan-sti-thalassa-gia-na-sothoyn-apo-ti-fotia-stin-attiki-foto-vinteo

ΚΥΝΗΓΕΣΙΑ ΚΑΙ ΚΥΝΟΦΙΛΙΑ. (2018, 7 25). Τα αιτία των δασικών πυρκαγιών: Η συχνότητα τους - Δασικές πυρκαγιές και αριθμοί. Retrieval από http://old.kynigesia.gr/article.asp?AID=111

Μακρόπουλος, Κ. (2006). Φυσικές Καταστροφές: Σεισμοί και Μέτρα Προστασίας. 

Αλεξανδρούπολη. Retrieval 7 24, 2018, από http://blogs.sch.gr/j_zikou/files/2014/02/m2173_makropoulos.pdf

Χαλιάσος , Ν. (2008). Δασικές πυρκαγιές - πρόληψη & αντιμετώπιση. Retrieval 7 24, 2018, από http://kpe-pertouliou-trikkaion.gr/attachments/137_pirkagies.pdf

Φυσικές Καταστροφές, Δασικές Πυρκαγιές

Ήταν εμπρησμός; Ήταν ένα ατυχές συμβάν; Δεν γνωρίζουμε ακόμα, το μόνο σίγουρο είναι ότι χάθηκαν ανθρώπινες ζωές, ζωντανοί οργανισμοί και υπήρξε ανυπολόγιστη φυσική καταστροφή. Οι καιρικές συνθήκες ήταν ακραίες, την ώρα που ξέσπασε η πυρκαγιά, φυσούσαν άνεμοι 7-11 μποφόρ και σε συνδυασμό με το πυκνό και ακαθάριστο δάσος, η αντιμετώπιση της ήταν εξαιρετικά δύσκολη. 

 

Στην περιοχή Μάτι Αττικής δεκάδες άνθρωποι βλέποντας τις φλόγες να πλησιάζουν απειλητικά εγκλωβίστηκαν στις παραλίες με αποτέλεσμα κάποιοι από αυτούς να αναζητήσουν καταφύγιο στη θάλασσα χρησιμοποιώντας μικρές βάρκες, άλλοι βουτώντας στο νερό (pontosnews, 2018).

Εικόνα 1. Σημείο πυρκαγιάς στην Κινέτα, δορυφορική εικόνα (Copernicus EU, 2018)

Εικόνα 2. Στιγμιότυπο από το Μάτι (news 24/7, 2018)

Πρόκειται για μια μεγα-πυρκαγιά που δημιουργήθηκε από ένα συνδυασμό παραγόντων, όπως είναι πλούσια βλάστηση με πεύκα, πολύ ισχυροί άνεμοι και το ανάγλυφο της περιοχής που ευνοεί την εξέλιξη της. 

Οι φυσικές καταστροφές είναι αποτέλεσμα της εκδήλωσης φυσικών φαινομένων ικανών να τις προκαλέσουν, δηλαδή εν δυνάμει φυσικών κινδύνων. Το τελικό αποτέλεσμα, ήτοι ο κίνδυνος, άρα και το μέγεθος της καταστροφής, εξαρτάται από το μέγεθος και την ένταση του φυσικού φαινομένου, από το κατά πόσο είναι ευάλωτο ή τρωτό το σύστημα που θα υποστεί την εκδήλωση του φαινομένου και από την αξία του στοιχείου που εκτίθεται στον κίνδυνο (Μακρόπουλος, 2006).

Τέτοια φυσικά εν δυνάμει Επικίνδυνα Φαινόμενα τουλάχιστον σε επίπεδο Ελληνικού αλλά και Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος είναι:

1. Πλημμύρες
2. Πυρκαγιές
3. Κατολισθήσεις
4. Ηφαίστεια
5. Κλιματικές Μεταβολές
6. Ακραία Καιρικά Φαινόμενα και τέλος
7. Σεισμοί

Εικόνα 3. Κινέτα, παρατηρούμε την πυρκαγιά να καίει τις κατοικημένες περιοχές και την προσπάθεια κατάσβεσης της πυροσβεστικής 

Συγκεκριμένα τα αίτια δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα είναι: 

1.  Πέταμα αναμμένων τσιγάρων και σπίρτων
2.  Διάφορες γεωργικές δραστηρίοτητες, όπως το καθάρισμα χωραφιών και το κάψιμο  βοσκοτόπων
3. Κάψιμο σκουπιδιών
4. Το άναμμα φωτιάς απρόσεκτα και εγκατάλειψη της μέσα ή κοντά σε δάση
5. Το κυνήγι
6. Κακόβουλος εμπρησμός με σκοπό την αλλαγή χρήσης των καμένων δασών και οικοπεδοποίηση ή για άλλους λόγους
7. Κεραυνοί (Χαλιάσος, 2008)

 

Οι εμπρησμοί από πρόθεση είναι το πλέον καταστροφικό αίτιο και προκαλεί το 30% περίπου των δασικών πυρκαγιών. Ο εμπρησμός από πρόθεση με πολλούς τρόπους και επινοήσεις, γίνεται για την δημιουργία βοσκοτόπων, για οικοπεδοποίηση, για λόγους αντεκδίκησης, για βλάβη του τουρισμού ή της ασφάλειας της χώρας, κ.λπ.. Το συντριπτικό ποσοστό των δασικών πυρκαγιών προέρχεται από τον παράγοντα άνθρωπο. Η ανθρώπινη βούληση ή η ανθρώπινη αδιαφορία είναι η κύρια αιτία των δασικών πυρκαγιών (ΚΥΝΗΓΕΣΙΑ ΚΑΙ ΚΥΝΟΦΙΛΙΑ, 2018).

Προληπτικά μέτρα

Στα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουμε αυτά που γίνονται για να αποφευχθούν οι πυρκαγιές, αλλά και αυτά που προσπαθούν να μειώσουν το μέγεθος της καταστροφής.

Ενημέρωση πολιτών. Εφόσον το μεγαλύτερο ποσοστό των πυρκαγιών προκαλείται από ανθρώπους, το πρώτο βήμα στην πρόληψη τους θα πρέπει να είναι η ενημέρωση, εκπαίδευση και κινητοποίηση των πολιτών για τον κίνδυνο πρόκλησης πυρκαγιάς από αμέλεια.

Συστήματα προσδιορισμού κινδύνου. Στα προληπτικά μέτρα ανήκουν και συστήματα που προσδιορίζουν χρονικά και τοπικά την πιθανότητα πυρκαγιάς για άμεση επέμβαση.

Παρατηρητήρια. Εγκατάσταση παρατηρητηρίων σε ψηλά στρατηγικά σημεία μέσα στο δάσος με σκοπό την άμεση αναγγελία της πυρκαγιάς. Περιπολίες. Άμεση ανίχνευση τυχόν πυρκαγιών με τακτικές περιπολίες σε επικίνδυνες περιόδους.

Αντιπυρικές ζώνες/δασικοί δρόμοι. Έχουν σκοπό να σταματούν την πορεία της φωτιάς και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το πέρασμα των πυροσβεστικών οχημάτων.

Εγκατάσταση δεξαμενών νερού. Χρησιμοποιούνται για την γρήγορη εξασφάλιση ποσότητας νερού από τα πυροσβεστικά οχήματα σε περίπτωση πυρκαγιάς.

Εκκαθάριση: Εργασίες που περιλαμβάνουν τον καθαρισμό από κλαδιά, της βλάστησης, εύφλεκτων υλικών κατά μήκος του οδικού δικτύου.

Δασικές τηλεπικοινωνίες: Για την γρήγορη επικοινωνία με ασύρματο ή ενσύρματο τρόπο μεταξύ των εργαζομένων του Δασαρχείου, που συμβάλλει στην πρόληψη και κατάσβεση των πυρκαγιών (Χαλιάσος , 2008).

Οι πληροφορίες που παρέχουν οι παγκόσμιες βάσεις δεδομένων δίνουν μια σαφή και αποκαλυπτική εικόνα για την διαχρονική και χωρική εξέλιξη (ως προς την ένταση, μέγεθος και επιπτώσεις) των καταστροφών (Εικόνα 4) (Χαλιάσος , 2008).

Εικόνα 4. Αναφορές φυσικών καταστροφών 1900-2008 (πηγή ΕΜ-DAT)

Φυσικές καταστροφές συμβαίνουν συνεχώς,  το θέμα είναι να υπάρχει πρόληψη, σχέδιο δράσης και να λειτουργήσουν σωστά οι κρατικοί μηχανισμοί χρονικά και χωρικά.

Βιβλιογραφία

Copernicus EU. (2018). A very intense fire is raging in the vicinity of Kineta. Ανάκτηση 7 24, 2018, από https://twitter.com/CopernicusEU?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1021460523848781824&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.lifo.gr%2Fnow%2Fgreece%2F201609%2Fi-fotia-stin-kineta-apo-doryforo-fotografies

news 24/7. (2018). Φωτιές στην Αττική: Ανείπωτη τραγωδία με δεκάδες νεκρούς και 156 τραυματίες. Ανάκτηση 7 26, 2018, από http://www.news247.gr/koinonia/foties-stin-attiki-aneipoti-tragodia-me-dekades-nekroys-kai-156-traymaties.6635640.html

pontosnews. (2018, 7 24). Έπεφταν στη θάλασσα για να σωθούν από τη φωτιά στην Αττική. Ανάκτηση 7 24, 2018, από http://www.pontos-news.gr/article/182027/epeftan-sti-thalassa-gia-na-sothoyn-apo-ti-fotia-stin-attiki-foto-vinteo

ΚΥΝΗΓΕΣΙΑ ΚΑΙ ΚΥΝΟΦΙΛΙΑ. (2018, 7 25). Τα αιτία των δασικών πυρκαγιών: Η συχνότητα τους - Δασικές πυρκαγιές και αριθμοί. Ανάκτηση από http://old.kynigesia.gr/article.asp?AID=111

Μακρόπουλος, Κ. (2006). Φυσικές Καταστροφές: Σεισμοί και Μέτρα Προστασίας. Αλεξανδρούπολη. Ανάκτηση 7 24, 2018, από http://blogs.sch.gr/j_zikou/files/2014/02/m2173_makropoulos.pdf

Χαλιάσος , Ν. (2008). Δασικές πυρκαγιές - πρόληψη & αντιμετώπιση. Ανάκτηση 7 24, 2018, από http://kpe-pertouliou-trikkaion.gr/attachments/137_pirkagies.pdf